Wat is een glutenallergie, intolerantie of sensitiviteit? Een intolerantie of sensitiviteit voor gluten is heel vervelend en belemmerend als je houdt van lekkere taarten, broodjes, koekjes en cakes. En wie houdt daar nu niet van. Maar waarom krijgen sommige mensen last van gluten? En wat zijn die gluten dan? Wat is het verschil tussen een glutenallergie, een glutenintolerantie en glutensensitiviteit? En vooral, hoe kun je toch nog genieten van zoete lekkernijen? Je leest het in dit artikel. Wat zijn gluten? Gluten zijn eiwitten. Ze zijn te vinden in de meeste graansoorten, zoals tarwe, gerst, rogge en spelt, maar ook in rijst en mais. Gluten zorgen ervoor dat het deeg elastisch is, goed rijst en stevig wordt. Gluten komt niet alleen voor in eetbare producten, maar wordt ook verwerkt in cosmetica en haarproducten. De gluten worden onderverdeeld in twee groepen eiwitten: glutines en gliadines. De gliadines leiden tot een overgevoelige reactie bij mensen met coeliakie (intolerantie voor gluten). Daardoor kunnen granen met een zeer lage hoeveelheid van deze gliadines, zoals rijst en mais, wel gegeten worden door mensen met coeliakie, terwijl ze officieel niet glutenvrij zijn. Het verschil tussen coeliakie, een glutenallergie, glutenintolerantie en glutensensitiviteit Coeliakie: ook wel een glutenintolerantie of glutenallergie genoemd. Het is een genetische auto-imuun ziekte, je hebt het je hele leven. Daarnaast is het één van de meest voorkomende voedselintoleranties in de wereld. Bij coeliakie is sprake van een intolerantie voor de gliadines in de gluten, waardoor tarwe, rogge, gerst (en in mindere mate ook haver, omdat het vaak besmet is) niet gegeten kan worden. Rijst en mais kunnen door hun lage hoeveelheid aan gliadines wel gegeten worden. De inname van gliadines veroorzaakt een auto-imuunreactie, die leidt tot een beschadiging van de darmvlokken van de dunne darm. Als gevolg hiervan kunnen de bouwstoffen uit het voedsel slechter worden opgenomen. Bij het vermijden van gliadines herstellen de darmvlokken zich weer, maar nooit volledig. Mensen met coeliakie moeten daarom een glutenvrij dieet volgen. Glutensensitiviteit: sommige mensen hebben last van gluten en baat bij een glutenvrij dieet, terwijl er geen coeliakie of allergie geconstateerd wordt. Dit wordt momenteel glutensensitiviteit genoemd, maar er is nog niet veel over bekend en er wordt druk onderzoek naar gedaan. Deze graansoorten zijn níet glutenvrij: Tarwe (tarwemeel, tarwebloem) Rogge (roggemeel, roggebloem) Gerst (gerstemoutbloem) Haver (havermout, havervlokken, havermeel) Bloem / zelfrijzend bakmeel Griesmeel Couscous Culgur Ceitan Graankiemen, graankorrels, graanvlokken Gort, parelgort Grutten Spelt (wilde tarwe) Kamut Triticale Mout Zuivere haver is eigenlijk glutenvrij, maar in Nederland is bijna nergens zuivere haver te koop. Er wordt daarom door het Voedingscentrum aangeraden om bij een glutenvrij dieet ook haver te vermijden. Daarentegen is het via www.glutenvrijemarkt.com wél mogelijk om zuivere (glutenvrije) haver te bestellen. Ik hoor om me heen regelmatig (onterecht) dat spelt glutenvrij zou zijn. Helaas is spelt niet glutenvrij, zoals te zien in bovenstaande lijst. Er wordt daarentegen veel onderzoek gedaan naar het ontwikkelen en verbouwen van granen die wel geschikt zijn voor mensen met coeliakie. Het universitair onderzoekscentrum van Wageningen is sinds 2004 actief in het Celiac Disease Consortium (CDC), waarbij zij o.a. onderzoek doen naar de ontwikkeling van veilig voedsel voor mensen met coeliakie. Een veelbelovende strategie: tarwe met een verlaagde coeliakietoxiciteit ontwikkelen. Klik hier om meer te lezen. Glutenvrij genieten Ook wanneer je intolerant of gevoelig bent voor gluten, kun je gewoon genieten van taarten, koekjes en cakes. Daarom probeer ik op Zoetrecepten sindskort regelmatig recepten uit die geschikt zijn voor een glutenvrij dieet. Bekijk via onderstaande link welke glutenvrije recepten er al op Zoetrecepten staan of stuur mijn een berichtje via de contactpagina wanneer je een recept wilt aanvragen! > Bekijk glutenvrije recepten